Op basis van de kennis van toen (midden jaren ’00) is besloten het natuurmonument te verplaatsen naar Schokland. De keuze voor Schokland is goed te begrijpen want er is een relatie te beredeneren tussen Schokland, de Gesteentetuin en het natuurmonument. Nu bekend is dat de ontwikkeling van De Deel een andere kant op gaat dan lang werd gedacht, is het goed om terugplaatsing van het natuurmonument te overwegen. Er was namelijk destijds geen enkele reden – anders dan de voorziene bebouwing op de plek van het monument – om het naar Schokland over te brengen.
Argumenten om de stenen weer op de oorspronkelijke plek op De Deel terug te plaatsen – in de oorspronkelijke compositie – zijn met name:
Het natuurmonument is een symbolische uiting van de vriendschapsband tussen Ringerike en Noordoostpolder; het monument moet de inwoners van beide steden gevoelsmatig met elkaar verbinden. Dat kan alleen als het monument deel uitmaakt van de gemeenschap en dus op een centrale plek in de stad te vinden is, voor Emmeloord is dat De Deel. Het Zuiderzee-monument in Ringerike ligt niet voor niets voor het gemeentehuis in de hoofdkern Honefoss. Op Schokland zijn het vooral toeristen die bij het monument komen en in veel mindere mate de inwoners van Noordoostpolder.
Het natuurmonument – bestaande uit steen van 600 miljoen jaar oud – is geschonken door de gemeente Ringerike en volgens een bepaalde compositie geplaatst op De Deel; ook de tekst ‘Ardal’ is met (kleinere) stenen toegevoegd. Vervolgens is met veel ceremonieel door velen vanuit Ringerike en Noordoostpolder de plaatsing van het natuurmonument gevierd. Het weghalen van het monument van die specifieke plek en het veranderen van de compositie (en deels niet terugplaatsen van elementen van het monument zoals de kleinere stenen), doet geen recht aan hoe dit in 1980 gegaan en bedoeld is. Vanuit het perspectief van het bouwen op De Deel was verplaatsing goed uit te leggen, maar nu dat anders is komen te liggen zou het mooi zijn als de oorspronkelijke situatie wordt hersteld.
Het natuurmonument was destijds een ‘vaste waarde’ in het centrum. Een bijzondere plek waar mensen afspreken (tegenwoordig noemen we dat een ‘meetingpoint’) en waar de jeugd op klimt en bij verblijft. Velen hebben herinneringen aan het monument dat hoort bij die specifieke plek in het centrum van Emmeloord en dat er meer dan 25 jaar te vinden was. Ook dit sentiment is een goede reden voor terugplaatsing.
Wat zou het mooi zijn als we de 50-jarige stedenband in 2020 kunnen vieren bij het teruggeplaatste natuurmonument op De Deel, samen met scholieren en bestuurders vanuit Ringerike, net als in 1980 toen de 10-jarige stedenband werd gevierd!
